Bir buçuk ay kadar önce karşıma çıkan Uluslararası Efes Opera ve Bale Festivali’ne bilet alırken tek hayalim Efes Antik Tiyatrosu’nda temsil izleyebilmekti. 2015 yılında Unesco Dünya Mirasları arasına eklenen Efes Antik Kenti’nin Panayır Dağı eteklerine konumlanan tiyatrosunun yapımına MÖ. 133 te başlandığı biliniyor, Antik Çağ’a ait en büyük tiyatro yapılarından. Efes o dönem Roma’nın Asya eyaletinin başkenti, Roma bölünene kadar başkentliği devam ediyor.
Dolunay ışığında Antik tiyatronun atmosferinde bulunmak, o taşlara oturmak tek başına benim için yeterliydi aslında 🙂 Ankara Devlet Opera Ve Balesi’nin beklentilerimizin çok çok üzerindeki Zorba bale gösterisiyle sahneye kilitleneceğimi bilmiyordum. Zorba ve John’un final sirtaki sahnesi 3 kez bis yaparken seyirciler olarak hiç durmadan alkışladık.
İyi ki elimizdeki biletin peşine yollara düşmüşüz. Bilet harici her şeyi akışına bıraktığımız şahane bir hafta sonuydu.
Efes Antik Kenti’ni 2016 yılında ailecek gezmiştik, şu yazılarda (1 ve 2) paylaşmıştım Efes halkına sunduğum şükranlarla. AÖF Kültürel Miras ve Turizm bölümü taze mezunu olarak yeniden gezmek istiyorum ama bu sefer zaman kısıtlıydı. Dönüş yoluna çıkmadan önce hızlı bir Efes Müzesi’ni ziyaret ettik, başta Artemis ve tarihten bize emanet pek çok esere selam verdik.
Artemis; Mitolojide Zeus ve Leto’nun kızı, Apollon’un kardeşidir. Olympos’lu Artemis doğa ve ay tanrıçasıdır. Doğuran kadınların yardımcısı ve hayvanların koruyucusudur. Annesinin doğumundaki acıları görünce evlenmemeye ve bakire kalmaya karar vermiştir. Artemis Anadolulu Ana tanrıça kültünün devamıdır. Bolluk ve bereketi simgeler. Çoğunlukla kutsal hayvan olarak kabul edilen geyikler ile birlikte betimlenir. Artemis’in en önemli kült merkezlerinden biri Efes’tedir.
Efes Müzesi’nde sergilenen ve Efes Artemisi olarak bilinen ‘Büyük Artemis’ ve ‘Güzel Artemis’ heykelleri, elinde yay ve oklarıyla ormanlarda dolasan, uçusan elbiseler giyen, hareket halindeki avcı Artemis ikonografilerinden oldukça farklıdır.
Efes’teki Artemision’da çok memeli, başı taclı, gövdesinde pek çok figür bulunan, ayakta duran büyük boy yontusu ilkel bir imgenin geliştirilmiş formu olmalıdır. Bu şekilde Artemis yontusu tanrıçanın doğaya egemenliğini de, yöneticiliğini de simgeler. Alnında hilal taşır, böylece ay tanrıçası olduğu belirlenir. Boynunda zodiak işaretlerinden örülmüş bir gerdanlık vardır. Onun altında dört sıradan oluşan meme görülür. Polymaitos yani çok memeli olarak tanımlanan Artemis’in meme sayısı 17-40 arasında değişir. Ancak bunların uçları olmadığı için kimi bilginler hurma ya da erkek arı gövdeleri diye yorumlar. (Anadolu Üniversitesi – Mitoloji Ve Din )
Aphrodite; Güzellik ve aşk tanrıçası. Hesiodos’a göre denizin köpüklü dalgalarından doğmuştur, denizin köpüğü gibi işveli ve cilvelidir. Gönüllere aşk saçan doğayı canlandırır. Aynı zamanda öfkesi de kini de korkunçtur.
Lysimakhos ; Büyük İskender’in komutanı . İskender’in MÖ 324’te ölümünden sonra bölgenin hâkimiyetini alıyor. MÖ 300yıllarında Kaystros nehrinin (Küçük Menderes) alüvyonları taşımasıyla birlikte kentin bataklık altında kalması ve bu durumdan ticaretin etkilenmemesi için Artemision çevresindeki yerleşimi, kentin bugünkü yeri olan Bülbül Dağı ve Panayır Dağı arasına taşır.
Hakkında çok bilgi verilmeyen terracotta bir levha, ben çok çok beğendim. Efes Yamaç Evler Buluntularından MS 1. yüzyıla tarihlenmiş. Zeytin ağacına dolanan yılan (yılan sağlığı şifalanmayı temsil ediyor) at üzerindeki kahraman, ateş atları pek çok şey anlatıyor olmalı.
Blogger 📝
