Belgrad’ta gezdiğimiz yerlerden birisi de Tesla Müzesi idi. Tesla’nın biyografisine, Zamanın Ötesindeki Deha Tesla- Margaret Cheney, başlamıştım seyahat öncesinde, bu dahi adamın mekanına gitmeden O’nu daha iyi anlayabilmek için. Araya giren başka kitaplarla Tesla biyografisi yarım kaldı müze ziyaretinden önce yakın bir zamanda bitirdim.
Tesla (1856-1943) anlaşılamayan bir dahi, yaptığı buluşlar, yaşadığı dönemin insanlarının düşünebileceği/ anlayabileceği seviyenin çok çok ilerisinde olduğundan tam olarak anlaşılamamış, hak ettiği değeri görememiş. Buluşlarını hep zihninde tamamlarmış, deneyleri zihninde tamamladıktan sonra fiiliyata geçirdiğinde düzeneklerin çalışmadığı olmamış. Yazıyla, patent başvuruları ile de pek vakit harcamadığından kendi buluşlarının biraz geliştirilmesi ile ticari olarak ciddi başarılar elde eden bilimadamları olmuş.
” Tesla somut yenilikler sunmaktan çok, yeni fikirlerin ve kavramların doğmasına öncülük etmiştir. Seminerleri yeni fikirler yamış, diğerleri bunların ışığında pratik icatlarda bulunmuş ve bunların petentlerini almıştır. Yeni projelerini ve teorilerini sansasyonal bir şekilde duyurmasının ana nedeni kendisini finase edecek bir sermayeder aramakta oluşuydu.”
Tesla temellerini kurduğu teorilerden yeni deneyleri için ihtiyacı olan kazançları elde edemediğinden hayatı zorluklarla dolu, hep sermayaderlerin peşinde geçmiş. Deneyleri için ihtiyacı olan nakit para için Westinghouse’la yaptığı anlaşmada telif haklarından vazgeçmesi örneklerden birisi. Hayatı sıcak bir yuvadan uzak otellerde geçmiş ve tamamlanmış.
Hırvat asıllı Sırp ve Amerikan vatandaşı. Amerika’ nın kendine verdiği imkanlara minnettar. Hatta öyle minnettar ki ; ” Benim Birleşik Devletler Hükümeti’ne satılacak hiçbir icadım yok çünkü benim gözümde ihtyaç duyacakları zaman istediklerini almakta ve kullanmakta özgürdürler.” demiş.
“Radyo dalgaları ile kumanda edilen dünyanın ilk robot teknesi kendisinden beklenen çıkışı yapamamıştı. Tesla yanlış bir hesaplama yapmış, kamuoyuna bir kerede sindirebileceğinden fazlasını ikram etmişti.Telsizin gelişimde ulaştığı nokta, modern radyonun ilk örneği yeterli bir malzemeydi. Ama aynı anda otomasyonun da sahnede belirmesi insanlık için biraz fazlaca büyük adımdı. 1898 yılında sergilediği modern güdümlü taşıtların ve silahların öncüleri, otomasyon teknolojisi ve robotlar dünyanın daha uzun yıllar boyunca kendini hazır hissedemeyeceği bir ilerlemeydi. “
Yaptığı sayısız buluşu buraya sığdırmak mümkün değil. Biyografisini okumanızı tavsiye ederim, gerçek dahiyi daha iyi anlayabilirsiniz. Müthiş zekasına rağmen hakkındaki kaynakların az olmasından belki bizler tarafından az tanınıyor. Oysa kullanmakta olduğumuz bir çok teknoloji O’nun açtığı yoldan geliştirilmiş. Edison Madalyası Törenine Onur konuğu olarak çağrıldığında şu sözlerle takdim edilir: Eğer sanayiden Tesla’nın icatlarını söküp çıkarsaydık, çarklar dönmez olur, elektrikli trenler ve tramvaylar durur, şehirlerimiz karanlığa gömülür, atölyelerimiz işsiz kalırdı. Evet çalışmaları endüstrinin kolu bacağı olmuştur. Adı elektrik biliminin gelişiminde bir çağa damgasını vurmuştur. Çalışmaları devrimler yaramıştır. Ölümünden sonra 1943 yılında ABD Yüksek Mahkemesi Tesla’nın bütün rakiplerinden daha önce temel radyo patentlerini alan kişi olduğunu ilan etti.
Tesla tasarladığı dünya çapındaki telgraf hakkında şunları şöylemiştir; Kitlelerin, bilhassa henüz medeniyetle tanışmamış ülkelerde ve ulaşılması zor bölgelerde yaşayanların aydınlanmasında, küresel güvenliğin, refahın ve barışçıl ilişkilerin gelişmesine yararlı olacağına hiç şüphem yok. bunun gerçekleşmesi için sinyalleri dünyanın en ücra köşelerine taşıyacak tesislere ihtiyaç var. Tercihen her biri önemli uygarlık merkezlerine konuşlanacak bu tesisler, çeşitli kanallardan aldıkları haberleri dünyanın dört bir yanına yayacaklar. Herkesin cebinde taşıyabileceği kadar basit ve ucuz cihazlar, ister denizde ister karada olsun, her hangi bir yerde ayarlanıp, amaçları doğrultusunda , dünyadaki haberleri veya özel mesajları kayda geçirebilir. Böylece herkesin katılımıyla tüm dünya muazzam bir beyine dönüşecektir.
Cebimizdeki telefonları 100 yıl öncesinde hayal eden dahi, minnettarız sana. 
Ölümünün ardından Amerikan hükümeti üklenin güvenliği gerekçesi ile tüm çalışamalarına el koyacaktır. Gözden geçirilen belgeler sonrasında Yugoslavya’ya teslim edilecektir.
En alttaki fotoğrağraf Tesla’nın küllerinin olduğu bölüm.
Müzede sırpça ve ingilizce olarak gruplar halinde rehberlik hizmeti veriliyor ve bazı deneyleri birlikte yapılıyor.
Alıntılar , Margaret Cheney Tesla kitabından
Blogger 📝
