Mostari- Bir Köprü Bekçisinin Günlüğü; Gündüz Vassaf’a ait deneme kitabı. Eşimin kökleri Bosna Hersek’e yakınlığımız dolayısıyla başlığını görür görmez aldığım kitap. Keyifle okudum Mostar köprüsündeki şiirsel hikayeleri. Mostar köprüsündeki hikayelerin yanında o günlere ait önemli olaylarda geçiyor arasında, bir günlük aslında, Gündüz Vassaf Mostar köprüsünü izlerken hissettiklerini gördüklerini yazmış. Çok fazla altını çizdim okurken, çok sevdiğim yerler oldu yanımdakilere okudum hemen 🙂 Bir kaçını da sizinle paylaşayım.
Öncelikle kısacık bilgiler; Mostar Köprüsü Neretva Nehri üzerinde Mimar Sinan’ın öğrencisi Mimar Hayruddin tarafından inşa edilen köprü. Kanuni’nin kızı Mihrimah Sultan’ın kocası Sadrazam Damat Rüstem Paşa zamanında yapılmış. Rüstem Paşa hırvat devşirme ve köyü Mostar yakınlarında. Mostar Kayseri ile, Mimar Sinan’ın Kayseri doğumlu olduğu için, kardeş şehir ilan edilmiştir.
Acılar dinince tarih oluyor. Tarihte yazılan unutuluyor. Yerine yeni acılar, yeni tarihler. Mostar muhasarasında 60.000 kişinin topçu ateşine tutulduğu, kurşunlandığı, köprülerin yıkıldığı, Bosna’da 200.000 kişinin katledildiği, 500.000 kişinin yaralandığı, bir milyon insanın göçe zorlandığını anlatmak, kelimeleri yan yana sıralamaktan ibaret. … Farklı toplumların farklı acı eşikleri var. Yahudiler acılarını unutturmamacasına yaşarken , öbür uçta, Türklere, geçmişin feryatları sivrisinek vızıltısında.
” Haber diye neler satıyorlar.” Londra’da bu akşam Dünya Güzellik Kraliçesi seçilecek” Bir milyardan fazla televizyon seyircisi bekleniyormuş. Kurtulamadık kadın teşhirciliğinden. Seyirlik dünyada bombardımanda seyirlik, güzellik de. Edilgen seyircileriyiz edilgenleştirildiğimiz düzenin. ( Dünyada bellibaşlı haber ajansları, gazetler, televizyonlar – Hepsinin sahibi var. Hepsinin işi haber satmak. İşlerine gelmeyen haberleri neden satsınlar?)”
Tarih, isteyenin istediği elbiseyi astığı askı
Devletlerin silahlanma mazeretine karşı, Einstein’ın ” Savaşa ve Barışa aynı anda hazırlanmaz” sözlerini siyasette geçerli kıldıkça, Bizi edilgenleştiren savaş karşıtlığı tepkiselliğinden, barış seferberliğinde toplumlara dönüştükçe, Savaşlar azalacak.
Önemsiz, önemliden önemli! Yüzyıllar boyunca es geçildi, kadınlarla, çocukların tarihi. Kedilerin de. Ve türünü tanıyamadan yok ettiklerimizin .
Blogger 📝
