Barbarlık Müzesi

Kıbrıs’ta katıldığımız günübirlik turdaki rehberimiz çok iyiydi.  Öncelikle rehberimiz  anlatırken not aldığım Kıbrıs tarihine ait  bilgilerden bahsetmek istiyorum. Benim Kıbrıs  bilgim,”Ayşe Tatilde” den ibaretmiş sadece. Çok net ve  özet bir şekilde anlattığı Kıbrıs Tarihine dair notlarım ;

* Osmanlı orduları 1570 yılında Limasol’ dan çıkarma yapıyorlar.   Çıkarma sonrasında 9 Eylül 1570 de Lefkoşa düşer, Girne de kendiliğinden teslim olur. Gazi Magusa 11 ay kuşatmanın ardından Venedik komutanının istediği yardım gelmeyince Lala Mustafa Paşa’ya 3 maddelik anlaşma imzalar ve Ada  Osmanlı hakimiyetine girer.  Adada müslüman bulunmadığından  çoğunluğu Konya Karaman’dan olmak üzere halk gönderiliyor.(6000 aile)

* Kıbrıs 307 yıl Osmanlı hakimiyetinde kalır.

*1876-1877 yıllarında Balkan savaşlarının ardından Rus ordusuna da yenilmeden sonra İngilizler “Bize Kıbrıs’ı kiralayın, Biz de size silah yardımı yapalım” diyorlar. Osmanlı nın İngilizlerin bu tekllifine sıcak bakmasının ardından 4 haziran 1878 de 92000 pound/yıl olarak Kıbrıs İngilizlere kiralanır.

*1. Dünya savaşında (1914) Osmanlı Avusturya- Macaristan Almanya ile birlikte İngilizlere karşı savaştı. Bunu fırsat bilen İngiliz Kraliçesi Kıbrıs ı tek taraflı olarak kendi toprakları ilan etti ve kirayı  ödemeyi bıraktı.

* 1923 de Lozan görüşmelerinde (2. görüşmede) yeni Türkiye Cumhuriyeti Kıbrıs’ın İngiliz toprağı olduğunu kabul etti. Yalnız ilerde Kıbrıs bir ülkeye verilecek olursa Türkiye’ye danışılması şartı konuldu. İngilizler Kıbrıs’lı halkı vatandaşlığa zorladı, yaklaşık 5000 kadar Kıbrıslı Türk kabul etmeyerek göç etti. Rumlar ise Yunanistan’a aynı şekilde göç etti.

* Kıbrıs 1960 yılına kadar İngiliz yönteiminde devam etti.

*1954 de 2. dünya Savaşının ardında İsrail’e gelin ülkenizi buraya kurun diyerek teklif edildi.

* Yunanistan Başpiskopos Makaryus u Kıbrıs a gönderdi, İngiliz ve türklere karşı  2 farklı Euroka  örgütü kuruldu. Megala ideayı gerçekleştirip KIbrıs ı Yunanistan a bağlanması  hedefleniyordu.

* Kıbrıslı Türkler de Doktor Fazıl Küçük önderliğinde Volkan teşkilatını kurdular. 1958 de ise TMT- Türk Mukavemet Teşkilatı kuruldu.  Türkler Taksim, Rumlar Yunanistan’a bağlanmak istiyordu.

*İngilizler Adada huzuru sağlayamayınca çekilme kararı aldılar. Ve 1960  Londra Anlaşması günümüzde dahi yapılan en son anlaşmadır. Adanın %3 ü İngilizlere ait .  yönetim ise Kıbrıslı Türkler ve Kıbrıslı Yunanlar arasında paylaştırıldı. İngiltere Türkiye Yunanistan garantör oldular. Babakan Fazıl Küçük, Cumhurbaşkanı Makaryos. Meclis de türk ve rumlardan oluşuyordu fakat dengeyi sağlamak için mecliste Rumlar çoğunlukta olsalar bir yasanın geçebilmesi için en az 8 türk vekilinin (çoğunluk)onayı olmalıydı.(çoğunluk). Makaryos ve Dr. Fazıl Küçük ün veto hakları vardı.

*1963 de Makaryos hiç bir yasayı geçirmediniz  diyerek 13 madde ile anayasayı değiştirmek istedi. Türkler buna karşı çıkınca 11 yıl sürecek iç savaş başlamış oldu, Türkler meclisten dışlandılar.

* Eurokacı Rumlar  Türk köylerine  baskınlar düzenlemeye başladılar. 1964 de Euroka lideri ölünce yerine geçen Niko Samsun 103 Türk köyüne baskın düzenledi. Bunun üzerine anavatana giden gençlerin giz yollarla getirdikleri silahlarla Erenköy de silahlı mücadahale başlandı. 8 agustosta Türk savaş uçakları adaya geldi. Rumlar Türk Savaş uçaklarını görünce görüşmelere başlamak istediler.  İlk resmi görüşme 1968 beyrutta Klerides ve Denktaş arasında  yapıldı fakat görüşmelerde bilindiği gibi halen bir sonuç yok.

*1974 de Eurokacı rumlar makaryusa darbe girişiminde bulundu kendi içlerinde savaşmaya başlayınca , garantör ülke Türkiye müdahale etti. 20 Temmuz da 1. Barış Harekatı ardından 14 Ağustos da  Ecevit ve Turan Güneş önderliğinde  “Ayşe Tatile Çıksın” parolası ile Yıldırım Harekatı yapıldı.  16 Ağustos da 180 km yeşil hat sınırı çizildi, Kuzeyde Türkler güneyde rumlar ve yine güneyde 2 İngiliz  bölgesi  olmak üzere 3 garantör ülke arasında ayrıldı. ( şu anki sınırlar)   Hareket sırasında 498 türk askeri ve 211 kıbrıslı mücahit şehit olmuştur. Boğaz Şehitliği, burada.

Biraz uzun oldu ama Kıbrıs hakkında çok bilmediğim yön olduğu öğrendim kendi adıma.

Barbarlık Müzesi ise  iç savaşın başlangıç yıllarında 24 aralık 1963 de  Kıbrıs Türk Kuvvetleri Alayı Doktoru Binbaşı Dr. Nihat İlhan’ın eşi  Mürüvvet çocukları Murat, Kutsi Hakan ve evsahibeleri Feride Gudum’un  katledildiği evdir.

Çoğumuzun hafızasına kazınan vahşet fotoğrafı.

Evdeki banyo korunmuş camlarla kaplanmış fakat  İlk Kıbrıs seyahatimizde de  burada belirttiğimiz gibi Müzecilik adına yapılacak çok şey var Kıbrıs da.   Fotoğraflar net,pekala  maketleri yapılabilirdi eve mesela. Gelir kaynağı turizme daha büyük katkı sağlar böylece.

Evin içinde dünya gazetelerinde çıkan yazılar bulunuyor.

Ve  o gecenin hikayesi… Boğazı düğümleniyor insanın…